Япония тарыхый антирекорддун алдында турат. The Asahi Shimbun басылмасынын эсебине ылайык, 2025-жылы өлкөдө болгону 667 542 бала төрөлүшү мүмкүн. Бул — 1899-жылдан бери (расмий статистика жүргүзүлө баштагандан бери) катталган эң төмөн көрсөткүч болору күтүлүүдө.

Салыштырып айтканда, 2024-жылы 686 173 бала төрөлгөн, бирок ал көрсөткүчтүн өзү эле кооптуу деп бааланган. Жаңы божомол Япониядагы демографиялык абал күтүлгөндөн да ылдам начарлап жатканын көрсөтөт.

2023-жылы Япониянын Калкты изилдөө жана социалдык камсыздоо улуттук институту 2025-жылга карата 749 миң бала төрөлөт деп болжолдогон. Ал эми эң пессимисттик сценарийде да 681 миң бала айтылган. The Asahi Shimbun келтирген сан бул көрсөткүчтөрдүн баарынан төмөн.

Маанилүү жагдай — бул эсептөөлөр жапон жарандарынын өлкө ичинде төрөлгөн балдарын гана камтыйт. Чет элдиктер же чет өлкөдө төрөлгөн жапондор эске алынган эмес. Расмий статистика 2025-жылдын июнь айында жарыяланат, ал эми алдын ала маалыматтар февраль айында чыгат.

Картаюу басымындагы Япония: жаштар азайган коом

Рекорддук төмөн төрөлүү — Япониядагы ири демографиялык кризистин бир гана белгиси. Бүгүнкү күндө өлкө калкынын 29 пайыздан ашыгы 65 жаштан жогору. Эмгекке жарамдуу калктын саны азайып, жумушчу күчүнө болгон жетишсиздик күчөп, пенсиялык жана социалдык системага чоң басым жаралууда.

Өкмөт жылдар бою төрөлүүнү көбөйтүү үчүн каржылык жөлөкпулдар, акысыз бала бакчалар, декреттик өргүүлөр сыяктуу чараларды көрүп келет. Бирок жогорку жашоо чыгымдары, жумуштагы ашыкча жүктөм, турак жай маселеси жана коомдук баалуулуктардын өзгөрүшү жаштардын үй-бүлө курууга болгон кызыгуусун төмөндөтүп жатат.

Дүйнөлүк тенденция: Япония жалгыз эмес

Япониядагы кырдаал курч болгону менен, бул глобалдык демографиялык кризистин бир бөлүгү. БУУнун маалыматы боюнча, өнүккөн өлкөлөрдүн көбүндө төрөлүү көрсөткүчү калктын өзүн-өзү жаңылоосуна жетпей калды.

- Түштүк Кореяда 2024-жылы төрөлүү коэффициенти 0,8ден төмөн түшүп, дүйнөлүк антирекорд коюлду;

- Европа Биримдигинде, айрыкча Италия, Испания жана Германияда төрөлүү туруктуу төмөндөөдө;

- Кытай да «бир бала» саясатын жойгонуна карабай, калктын азайышы жана төрөлүүнүн кескин төмөндөшү менен бетме-бет келди.

Адистердин баамында, дүйнө жаңы доорго — калк өсүшү эмес, калк картаюусу үстөмдүк кылган доорго кирип жатат. Бул экономикага, эмгек рыногуна жана саясий туруктуулукка түз таасир этет.

Кандай келечек күтөт?

Япония үчүн демографиялык кризис — келечектин эмес, бүгүнкү күндүн маселеси. Эгерде эмгек маданияты өзгөртүлбөсө, жаш үй-бүлөлөргө системалуу колдоо болбосо жана миграция саясаты кылдат реформаланбаса, өлкө узак мөөнөттүү экономикалык токтоп калуу коркунучуна туш болушу мүмкүн.

2025-жылдагы антирекорд акыркы чек эмес, эгер азыр чара көрүлбөсө, бул төмөндөө дагы уланышы ыктымал.