— Жыл сайын түшүм мезгилинде жашылча-жемиштин баасы көтөрүлүп, кайра түшүп, эл нааразы. Бул туруксуздуктун тамыры кайда деп ойлойсуз?

— Бизде айыл чарбасында эң негизги жетишпеген нерсе – туруктуулук. Баанын оюнчуктай өйдө-ылдый болушунун артында жөнөкөй, бирок оор маселе жатат: сактоочу жайлардын жоктугу. Эгер азык-түлүк коопсуздугуна башынан туура мамиле кылсак, баа да тынч, эл да тынч болмок. Муну көптөн бери айтып келем – жашылча-жемишке ылайыкташкан заманбап кампаларсыз айыл чарбасы алдыга жылбайт.

— Сактоочу жайлар бааны кантип жөнгө салат?

— Түшүм жыйналган маалда баардыгы бир күндө сатылгысы келет, бирок сакталар жай жок. Эгер ири кампаларда, мисалы, картошка бир жылга жеткидей көлөмдө сакталса, фермер коркпой-үрөйү учпай, түшүмүн 12 ай бою тынч эле сатып турат. Анда “былтыр кымбат, быйыл арзан” дегендей бозала ажиотаж болбойт. Жөн гана табигый, акылга сыярлык рынок түзүлөт.

— Демек, бул көйгөйдү чечүүнүн ачкычы – каржылык колдоо?

—  Албетте. Финансылык дем-күйө болбосо, эч нерсе өзгөрбөйт. Биз кампаларды курмайынча, баанын туруктуулугун күтүп отуруунун кажети жок. Бул бир эле картошка эмес – алма, алча, өрүк, сабиз, баары ушул маселеге байланган. Союз таркагандан бери жүгөрү же буудай сактай турган жаңы кампалардын бирөө да курулбаганы өкүнүчтүү. Ушундай шартта өнүгүү жөнүндө сөз кылуу оор.

— Фермерлердин абалы тууралуу эмне дейсиз?

—  Дыйкан таң атпай эмгектенет, күн баткыча талыкпайт. Бирок сактай турган жери болбосо жана мамлекет жардам бербесе, анын мээнети адилет баага ээ болбойт. Эмгеги бар, бирок пайдасы жок – бул эң оор абал. Ошондуктан биз биринчи кезекте сактоочу жайларды куруу менен дыйканды колдошубуз керек. Анан гана баалар туруктуу болуп, айыл чарбасы чыныгы өнүгүүгө багыт алат.

Жамиля Мыктыбек кызы, NazarNews