Саясатчы, Зайнидин Курманов президенттин кызматтан кетиши каргашалуу практикага айланат деген пикирин жергиликтүү маалыматтардын бирине берген. Ага кошумча:

--Мындай кырдаалда Сооронбай Жээнбеков кетпеши керек жана легитимдүүлүгү суроо жаратпаган бирден-бир институт болгондуктан, бардык саясий топтордун башын бириктириши керек. Айрымдар бул иште чечим мыйзамдуу  болуш керек деп жатышат. Бирок мунун бардыгы өлкө кандай кырдаалда тургандыгына байланыштуу. Экстремалдык шарттардагы чечим 2005-жылы 2010-жылы көрүнүп тургандай болушу мүмкүн. Мыйзамдуу чечим чыгаруу күчтүү мыйзамдуулукту берет. Туура эмес чечимдер алсыздыктын белгиси.

Мыйзамсыз чечим чыккан учурда, аны чет мамлекеттердеги кесиптештери жактырбайт, тааныбайт, баш ийишпейт, жолугушат, насыя беришет, сүйлөшүүлөрдү жүргүзүшөт ж.б. Бул нормалдуу? Албетте, андай эмес, анткени мындай шартта премьер-министр, президент, министр, депутат, губернатор кадимкидей иштей албайт. Эгер президент отставкага кетсе, анда спикер милдетин аткаруучу болуп калат, бирок ал азырынча эмес. Андан кийин мыйзамга ылайык президент премьер-министр болушу керек.

Эгерде президент Садыр Жапаровду премьер-министр кылып дайындоо жөнүндө жарлыкка кол койсо, ал президенттик кызматтан кеткенден кийин президенттин милдетин аткарат. Ушул ченемдердин бардыгы Конституцияда жазылган. Учурдагы кырдаалды президент гана чече алат. Конституция президент жана парламент бардык кадрдык дайындоолорду биргеликте жүргүзө тургандай кылып жазылган.

Учурда президент - Кыргызстанда болгон жана бүткүл дүйнө жүзү тааныган бирден-бир мыйзамдуу институт. Ушул көз караштан алганда, президент мамлекеттин лидери катары, мамлекеттик институт катары өзүнүн бириктирүүчү ролун аткарышы керек.

Анткени, шайлоочулардын 54% аны колдошот. Көчөгө 5-10 миң адам чыккандыгы үчүн эле ал эмне үчүн президент болбошу керек? Саясий илимде буга охлократия деп аталат жана буга жол берилбеши керек. Кыргызстанда охлократтык төңкөрүштөр тутумга айланып, бүткүл дүйнөнү кубантып, жыргатпай калды, эл бизден корко баштады.

Кризис мезгилиндеги бардык чечимдер сүйлөшүүлөр жана консенсус жолу менен кабыл алынат. Ошондуктан, президент кызматтан кетүү жөнүндө ойлонбошу керек, ал бардык кызыкдар топторду чогултуп, сүйлөшүүлөрдү жүргүзүп, кризисти башынан өткөрүп жаткан мамлекеттин келечеги жөнүндө бир пикирге келиши керек.

Азыр, жалпысынан, маселе түздөн-түз турат. Биз кимбиз? Жарандары жана шайланган мамлекеттик бийлиги бар мамлекет, же бийликти басып алган, шайланган эмес, уруулар жана элдер жашаган аймакпы?

Президент башынан эле мындай отставкага кетем дебеши керек эле, бирок бул эмоционалдуу чечим болгон чыгар. Бирок саясий акыл-эстүүлүк өлкөдөн азыр баш тартууга болбой тургандыгын белгилейт. Эл менен эч кандай ыйгарым укукка ээ болбогон парламенттин мөөнөтү бүтөт, ошондо биз өзүбүздү кара тешикке батырабыз.

Коңшу мамлекеттер кырдаалга тынчсызданып, менин оюмча, башаламандыкты аскерий жол менен токтотууга даяр. Мындай баш аламандык кимге жагышы мүмкүн? Мисалы, Тажикстанда ноябрь айында президенттик шайлоо өтүшү керек, ал эми январь айында боордош Казакстанда Мажилиске шайлоо болот, ошондуктан коңшу мамлекеттер биздин өлкөдө охлократиянын өкүм сүрүшүнө жол бербейт.

Ушундай кырдаалда бардык кызыкчылык топтору президенттин айланасында биригиш керек, коомдун кызыкчылыгын өз кызыкчылыгынан жогору коюшу керек, анткени мамлекеттин бүтүндүгү коркунучта турат,  деген Зайнидин Курманов маегинде.

Булак: NazarNews.kg